بررسی ماهیت فقهی و حقوقی بیمه های اشخاص در فقه و حقوق ایران

پایان نامه
  • دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم انسانی
  • نویسنده اصغر هاشمی
  • استاد راهنما محمدحسن حسنی
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1393
چکیده

حقوق بیمه از جمله موضوعات نسبتا جدیدی است که از لحاظ موضوع و اقسام، دارای طیف وسیع وگسترده ای می باشد. پیدایش بیمه، بدان جهت بوده که انسان بتواند راهی عملی برای حمایت ازخویشتن در مقابل حوادث و خطرها بیابد. با توجه به حقایق امر بیمه و نقش آن در زندگی انسان، معامله بیمه به عنوان یک موضوع مستحدث و جدید مورد بررسی فقهی و حقوقی قرار گرفته است . دیدگاه فقیهان و اندیشمندان اسلامی، در مورد حکم فقهی بیمه متفاوت است. فقیهان و اندیشمندان اسلامی، اعم از شیعه و سنی، متفقا به مشروعیت بیمه های تعاونی فتوا داده اند. چون بیمه های تعاونی بر پایه نیکی و احسان بوجود آمده اند و یکی از اصول ادیان وحیانی، دعوت به تعاون و همکاری در کارهای نیک است؛ اما در مورد بیمه های خصوصی یا بازرگانی، اعم از بیمه های اشیا و اشخاص، اختلاف نظر وجود دارد؛ اکثریت فقهای شیعه، بیمه اشخاص را صحیح و شرعی می دانند، اگرچه راه هایی را که پیموده اند، متفاوت است. برخی معامله بیمه را عقد مستقل و مشمول ادله صحت عقود دانسته و برخی عقد بیمه را از راه انطباق با عقود معهوده فقهی مانند: ضمان، صلح، هبه و غیره تصحیح کرده اند. به عقیده ایشان همه اقسام بیمه، اعم از بیمه اشیاء و اشخاص و مسئولیت مدنی صحیح هستند. نکته قابل ذکر این که فقهای شیعه، حتی الامکان سعی کرده اند که اولا حکم عقد بیمه را با عرضه برعمومات و اطلاقات ادله عقود بیان کنند و اگر این ادله را عام ندیدند، تلاش کرده اند از راه عرضه بیمه و انطباق آن با عقود معین، حکم به مشروعیت عقد بیمه بدهند. اما فقهای اهل سنت درباره بیمه خصوصی سه گونه نظر داده اند: ‎ 1- برخی عقد بیمه را حرام دانسته اند و نظریه حصری بودن عقود را برگزیده اند. به نظر ایشان اشکال های وارد بر بیمه از جمله شبهه قمار، ربا و غیره قابل دفع نیست. ‎ 2- برخی بیمه را صحیح دانسته اند و معتقدند که عقود صحیح شرعی در عقود معهودمنحصر نیتسن و اشکالهای وارد بر بیمه را صحیح ندانسته اند. ‎3- برخی بین اقسام بیمه قائل به تفصیل هستند: بیمه عمر را به دلیل اینکه شبهه ربا دارد، نادرست دانسته اند،اما بیمه اشیاء را دربعضی موارد صحیح شمرده اند. در هر حال تدوین این پایان نامه تلاشی در جهت آشنایی هر چه بیشتر بیمه ها از نظر فقهی و حقوقی و بررسی نکات مبهمی که در این زمینه به تحلیل و ارزیابی نظرات مختلف ارائه شده دراین خصوص پرداخته شده است و ضمن بررسی نظرات موجود سعی شده است که ماهیت این قراردادها تبیین شود.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ماهیت حقوقی وصیت تملیکی در فقه و حقوق ایران

چکیده هر چند ضابطه تمیز عقود از ایقاعات روشن است؛ ولی اظهار نظر در خصوص ماهیت برخی اعمال حقوقی به دلیل شباهت‌‌هایی که به هر دو دارند دشوار می‌باشد. وصیت تملیکی از جمله اعمالی است که در تعیین ماهیت حقوقی آن اختلاف نظر وجود دارد. برخی ماهیت عقدی وصیت تملیکی را پذیرفته و گروهی نظر به ایقاع بودن آن دارند. عده‌ای که نتوانسته‌اند یکی از دو دیدگاه را ترجیح دهند، ماهیت آن را برزخی بین عقود و ایقاعات ...

متن کامل

ماهیت شخصیت حقوقی در فقه و حقوق اسلامی

فکر شخصیت حقوقی در جوامع اولیه بشری،بصورت ابتدائی وجود داشته است. شخص شامل شخص حقیقی که وجود طبیعی دارد و شخص حقوقی که وجود فرضی و اعتباری دارد. شخص حقوقی به دو دسته تقسیم می­شود.1- شخص حقوقی حقوق عمومی، مانند دولت ، شهرداری و شورای اسلامی 2- شخص حقوقی حقوق خصوصی مانند شرکت­های تجاری و غیر تجاری.اشخاص حقوقی مانند اشخاص حقیقی دارای اقامتگاه و تابعیت  کشوری می­باشند .قانون تجارت همان حقوق و تکالی...

متن کامل

ماهیت و مبانی خسارت تنبیهی و نهادهای حقوقی مشابه در فقه و حقوق ایران

در حقوق برخی از کشورها در بحث مسئولیت مدنی، نهادی با عنوان خسارت تنبیهی وجود دارد که به‌موجب آن در مواردی که ورود زیان با قصد و سوءنیت بوده است، علاوه بر جبران خسارت مادی و معنوی، خوانده محکوم به پرداخت مبالغ دیگری می‌شود. از آنجا که چنین نهادی را در حقوق خصوصی نداشته‌ایم، ضروری است در خصوص پذیرش یا عدم پذیرش آن در حقوق ایران، تحقیق و اظهار نظر شود و هدف از این تحقیق تعیین جایگاه این نوع خسارت ...

متن کامل

وصیت اشخاص بلاوارث در حقوق ایران و فقه امامیه

یکی از موضوعاتی که سرنوشت آن به‌صراحت در قانون مدنی مشخص نشده، وضعیت وصیت اشخاص بلاوارث است. این بحث در بین فقها و حقوقدانان اختلافی محسوب می‌شود، ولی از مجموع این اختلاف‌ها سه نظریه جای بررسی دارد. دستۀ اول وصیت شخص بلاوارث را همانند سایر افراد تا ثلث وصیت صحیح می‌دانند و نزد آنان هیچ کس حتی امام نیز اختیار تنفیذ مازاد بر ثلث را ندارد؛ دستۀ دوم بر این باورند که در صورت فقدان وارث، اموال متوفی ...

متن کامل

بررسی ماهیت فقهی و حقوقی خلع

این پژوهش با بررسی تطبیقی میان «خُلع» و دیگر صورت‌های جدایی، مانند «طلاق»، «طلاق بعوض» و «مبارات»، و بررسی ادله و اقوال فقها، به تصویری شفاف‌تر از آنچه که تا به امروز از ماهیت «خُلع» مطرح شده دست می‌یابد. گرچه «طلاق» و «خُلع»در بسیاری از شرایط و احکام مشترک هستند، امّا نتایج‌ این پژوهش نشان‌دهنده تمایز ماهوی میان این دو است. در نتیجه، اطلاقات و عمومات «طلاق» شامل «خُلع» نمی‌شوند مگر جایی که دلیل شرع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023